20.11.2021 | 
Libya

Başkent: Trablus

Yüzölçümü: 1.759.540 km²

Nüfus: 7.002.953

Yönetim Biçimi: Üniter Geçici Parlamenter Demokrasi

Afrika’nın dördüncü büyük ülkesi olan Libya, yüzölçümüne kıyasla oldukça az bir nüfusa sahiptir. 1951’de İtalya’dan bağımsızlığını kazanan ülkenin etnik yapısı, %97 oranında Berberîlerden, %3 oranında diğer milletlerden oluşur. Ülkede Arapça, İtalyanca ve Berberice konuşulur.

0-14 yaş arası çocuk nüfusu 1.909.170, 15-24 yaş arası genç nüfusu 1.104.180’dir. Buna göre nüfusun yaklaşık %32’si 15 yaşın altındadır.

Libya, barındırdığı petrol ve doğalgaz rezervleriyle Afrika’nın en zengin ülkelerinden biridir. Fakat zenginlikler halka eşit yansıtılmadığından ülke nüfusunun yaklaşık 1/3’ü yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. 2011 devrimi, Libya için bir dönüm noktası olmuş, fakat ülke içinde hâlâ bir istikrar sağlanamamıştır. Silahlı çatışmalar, hastalıklar, siyasî ve ekonomik krizler nedeniyle 468.000’i çocuk, 1.300.000 kişi insanî yardıma muhtaç duruma gelmiştir.

2020’nin ilk yarısında 79’u çocuk olmak üzere 500’e yakın sivil hayatını kaybetmiştir. Ayrıca birçok çocuk çatışmalarda bilfiil yer almış, silah kullanmış ve yaralanmıştır. 438.000 kişinin güvenli suya, sanitasyon ve hijyene ihtiyacı olmakla birlikte, 271.000 çocuk korunmasız durumdadır. Mülteci ve göçmen çocuklar dâhil olmak üzere Libya’daki çocuklar, uzun süreden beri devam eden iç savaşın yol açtığı şiddet ve kaosun ortasında kalmıştır. 90.000’i çocuk olmak üzere 150.000’den fazla insan, evlerini terk etmiştir.

Çocukların refahları ve hayatta kalmaları için bağlı oldukları altyapı da saldırıya uğramıştır. Çatışmalarda 30’a yakın sağlık tesisi hasar görmüş ve 13 sağlık tesisi kapanmak zorunda kalmıştır. Su sistemleri saldırıya uğramış; atık yönetim sistemi çökmüş, bu da kolera gibi su kaynaklı hastalık riskini büyük ölçüde arttırmıştır. Özellikle bebekler ve hamile kadınlar, sağlık hizmetlerinin eksikliği nedeniyle ciddi mağduriyetler yaşamaktadır. 2019 verilerine göre yenidoğan her 1.000 bebekten 10’u, beş yaş altı her 1.000 çocuktan 11’i ve her 100.000 anneden 72’si hayatını kaybetmektedir.

Devrimin ardından, on binlerce öğrenci eğitimlerini tamamlayamamıştır. Okullara yönelik saldırılar ve şiddet tehdidi, okulların kapanmasına neden olmuş, yüzbinlerce çocuk eğitim dışı kalmıştır. Buna rağmen bugün itibariyle ilk ve orta eğitimde okula devam oranı %94 civarındadır. Eğitim 6-15 yaşları arasında zorunludur. Kız öğrencilerin okullaşma oranı diğer Arap ülkelerine göre daha yüksektir. 2020 yılı itibariyle 326.000 çocuk eğitim hizmetlerine erişememektedir.

Libya, insan kaçakçılığının Avrupa’ya geçiş noktalarından biridir. Sahra altı Afrika’dan gelen birçok refakatsiz çocuk, Libya’dan geçerek Avrupa ülkelerine gitmektedir. Güvenliksiz şartlarda ve alabora olma riskine rağmen Akdeniz’i geçmeye çalışan çocuklar insan ticareti, organ ve fuhuş mafyasının ağına düşme tehlikesi altınadır.

2020’de UNICEF raporuna göre, kentsel alanlarda bulunan 60.000 mülteci ve göçmen çocuğun yanı sıra özellikle refakatsiz olan ve gözaltında tutulan 15.000 çocuk, son derece savunmasız durumdadır. Bu çocuklar, korumasız ve temel hizmetlere erişemez durumdadır.

Yaklaşık 99.000 yetim çocuğa ev sahipliği yapan Libya’da yetimhane olan bazı yerler Tobruk, Sirte, Sabha, Ajdabiya, Khoms, Zawiya, Bayda ve Misrata’dır.

 

KAYNAKÇA:

Enfants de Libye. “Concrétiser les droits de l’enfant en Libye”. https://www.humanium.org/fr/libye/. (12.11.2021). 

İNSAMER. “Ülke Profili- Libya”. https://www.insamer.com/tr/ulke-profili-libya/. (12.11.2021). 

Knoema. “Libya”. https://knoema.com/atlas/Libya. (24.11.2021).

Orphanages Directory. “Archive for the Libya Category”. https://www.orphanagedirectory.org/category/libya. (25.11.2021).

UNICEF. “Country Profiles, LIBYA”. https://data.unicef.org/country/lby/. (12.11.2021). 

UNICEF. “Libya: Tens of thousands of children at risk amidst violence and chaos of unrelenting conflict” Statement by UNICEF Executive Director Henrietta Fore. (17.01.2021). https://www.unicef.org/press-releases/libya-tens-thousands-children-risk-amidst-violence-and-chaos-unrelenting-conflict. (12.11.2021).

Worldometer. “Libya Population”. https://www.worldometers.info/world-population/libya-population/. (24.11.2021).

Son Eklenenler
  • 19.11.2021

Fas

  • 20.11.2021
  • 20.11.2021