Bangladeş Çocukları İnsani Durum Raporu

Bangladeş Halk Cumhuriyeti, Güney Asya’da bulunan bir ülkedir. Verimli topraklara sahip olmasının yanında küresel iklim değişikliğinden de oldukça etkilenen bir ülkedir. Sel, taşkın gibi afetlere karşı savunmasız olan Bangladeş, gıda ve temiz su ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanmaktadır. Ülkenin resmî dili Bengalcedir. Nüfusunun %89’unu Müslümanlar, geri kalan kısmını ise Hindu ve Budistler oluşturmaktadır.

2020 verilerine göre nüfusun %26.8’i 0-14 yaş arası çocuklardan oluşmaktadır. Ortalama yaşam süresi ise 70-73 yıl civarındadır. 2020 Usaid verilerine göre Bangladeş’te ortalama yaşam boyu bir kadın iki çocuk doğurmaktadır. Anne ölüm oranı 100.000 doğumda 173 iken, beş yaş altı 1.000 çocuktan 31’i, yenidoğan 1.000 bebekten 25’i hayatını kaybetmektedir.

Ülkede yaygın olan hastalık zatürredir. UNICEF araştırmalarına göre beş yaş altı çocuk ölümlerinin %13’ü bu sebeptendir. Bu şartların devamı halinde önümüzdeki on beş yıl içinde sadece zatürreden ölen çocuk sayısının yüzbinleri bulacağı; ishal, sepsis gibi hastalıkların da bu oranı yükselteceği öngörülmüştür. Bugün itibariyle Bangladeş’te her yıl beş yaşın altındaki 170.000’den fazla çocuk yetersiz beslenme, hastalık ve yoksulluktan ölmektedir. Bu, her üç dakikada bir tedavi edilebilir nedenlerle ölen bir çocuğun eşdeğeridir. 

Bangladeş’te eğitim ücretsizdir ve gençlerde okuryazarlık oranı %92’dir. Ayrıca 9-10 yaş aralığının okula gitme zorunluluğu vardır. İlköğretim tamamlama oranı son 38 yılda %31.6’dan %98.5’e yükselmiştir. Eğitim imkânına ulaşamayan yerli çocuklar, özürlü çocuklar ve çocuk işçiler bulunmaktadır. Ailelere destek amaçlı okulu bırakıp çalışan çocuk sayısı da oldukça fazladır. Okul dışı kalma oranı %5.1’dir. UNICEF verilerine göre çocuk işçiliğinde çalışan 1.700.000 çocuktan dörtte biri 6-11 yaşlarındadır. Bu çocuklar çok düşük ücretlerle tehlikeli koşullarda ve çok uzun saatler çalışmaktadır. 5-17 yaş arasında bu sayının 7.4000.000’e çıktığı görülmektedir. Çoğu erkek olmasına rağmen kızlar da ev işlerinde çalışmaktadır. Erken evlilik bu yüzden çok yaygındır. Bunun dışında kız çocuklarının fiziksel istismara uğraması da söz konusudur. Fakat devlet, hukukî olarak buna herhangi bir ceza uygulamamaktadır.

Yetimler ve sokak çocukları genellikle küçük suçlardan dolayı hapse atılmakta ya da istismara maruz kalmaktadır. Yetimhanelerin çoğu aşırı kalabalık ve bu çocukları alacak kapasiteye sahip değildir. Bangladeş’te yaklaşık 5.000.000 yetimin yaşadığı bilinmektedir. Ülkedeki yetimhaneler ya herhangi bir kişinin katkısıyla ya da zekât parasından toplanan fonla yönetilmektedir.

Yetim ve Dul Evleri Yasası kapsamında, yetimlerin topluma kazandırılması ve rehabilitasyonu için kurulan Sarkari Shishu Sadan adlı devlet çocuk evleri bulunmaktadır. Bu yetimhaneler, 18 yaşını dolduruncaya kadar çocukların barınma ve eğitim ihtiyacını karşılamaktadır. Ülkede bu şekilde 85 civarında yetimhane bulunmakta; buralarda 10.300 yetim çocuk kalmaktadır. Ayrıca Sosyal Refah Bakanlığı ve Departmanı, küçük yetim grupları oluşturmuştur. Buna göre her grup 24 saat bir aile ortamında kalmakta ve koruyucu ailenin güvenli ortamında rehabilite olmaktadır. Ülkede misyoner kurumlar sponsorluğunda yetimhaneler de bulunmaktadır.