Filistin

20.11.2021 | 
Filistin

Başkent: Kudüs

Yüzölçümü: 6.020 km²

Nüfus: 5.268.028

Yönetim Biçimi: Parlamenter Demokrasi

Uzun yıllardan beri Siyonist Yahudi işgali altında olan Filistin, tarih içinde pek çok istilaya ve pek çok kavmin göçüne maruz kalmıştır. Bunun başlıca sebepleri coğrafî olarak içinde bulunduğu stratejik konum, üç ilahî dinin ortaya çıkmasında ve gelişmesinde oynadığı rol ve içinde barındırdığı kutsal mekânlar söylenebilir. Ülkenin etnik yapısını %91’lik bir çoğunlukla Filistinli Araplar ve %9’luk bir azınlıkla Yahudiler oluşturur. Ülkede Arapça ve İbranice konuşulur.

1948 yılında, işgal ettiği Filistin topraklarında kendini “Yahudi Devleti” olarak ilan eden Siyonistler, o günden bu yana Filistin topraklarının %85’ini işgal etmiş durumdadır. Ayrıca 1967’de işgal ettiği Gazze, Doğu Kudüs ve Batı Şeria’da, yasa dışı olarak yerleşim birimleri inşa etmektedir. İsrail Gazze’deki yerleşim yerlerini 2005 yılında yıkarak bölgeden çekilmiştir.

Dünya genelinde Filistinli mülteci sayısı yaklaşık 6.000.000’dur. Bunların yaklaşık 5.000.000’u Ürdün, Lübnan, Suriye gibi ülkelerdeki mülteci kamplarında oldukça zor şartlar altında yaşamaktadır. Bu süreçte yüzlerce köy ve kasaba yok edilmiş, binlerce Filistinli şehit edilmiştir.

“Nakba” olarak adlandırılan 1948 felaketinden sonra, Filistin nüfusu dokuz kat daha artmıştır. 2020 verilerine göre Filistin’de 0-14 yaş arası çocukların toplam nüfusu 1.956.960, 15-24 yaş arası gençlerin toplam nüfusu ise 1.015.700’dür. Bu rakamlara göre Filistin nüfusunun %44.2’sinin çocuk ve gençlerden oluştuğu söylenebilir. Ülkede anne başına düşen çocuk sayısı 3.56’dır.

Filistin Merkezi İstatistik Kurumu’nun belirttiğine göre ülkede her yıl 1.000 bebekten 14’ü, beş yaş altı her 1.000 çocuktan 19’u ve her 100.000 anneden 27’si hayatını kaybetmektedir. 2021 yılı Mayıs ayında İsrail’in Gazze’de düzenlediği hava saldırıları sonucu en az 69 çocuk hayatını kaybetmiş, yüzlerce çocuk yaralanmıştır. Son 10 yılda ise İsrail saldırılarında hayatını kaybeden çocuk sayısı 980 olurken en az 12.500 çocuk yaralanmıştır. İsrail hapishanelerinde tutulan çocuk sayısı ise 200’ün üzerindedir.

Gazze Şeridi’ne giriş ve çıkışın 15 yıldır kapalı olması, Filistinlilerin hareketliliğini kısıtladığı gibi çocukların sağlık hizmetlerine ve temel ihtiyaçlarına ulaşımını da engellemektedir. Bunun en açık göstergelerinden birisi temiz suya erişimin %96 oranında kısıtlanması ve elektrik kesintileri nedeniyle hastanelerde diyaliz hizmetlerinin ve belli ameliyatların yapılamıyor olması gösterilebilir.

2019-2020 eğitim öğretim yılına dair son verilere göre Filistin’de okula devam eden öğrenci sayısı 1.309.000’dir. 2019 yılı verileri, 7-14 yaş arası ilköğretime kayıt yaptıran ve temel okuma becerilerine sahip olan çocukların %53’e ulaştığını göstermektedir. Ülke genelinde genç okuryazar oranı %99.4’tür. Ayrıca 10-15 yaşındaki çocukların yaklaşık %5’i ve 6-9 yaşındaki her üç engelli çocuktan biri okula devam edememektedir. Savunmasız ailelerin çocukları, engelli çocuklar ve 14-15 yaşındaki erkek çocuklar, eğitim hizmetlerine erişimde en fazla zorluk yaşayan gruptur. Hareket kısıtlamalarından kaynaklanan birçok engel, okula güvenli erişim eksikliğine ve yetersiz altyapıya neden olmaktadır.

UNICEF’in, 2018 yılında yayınladığı “Filistin Devleti’nde Çocuklar” isimli raporuna göre Doğu Kudüs’teki okullarda 2.000’den fazla ek dersliğe ihtiyaç vardır. Filistin Eğitim ve Yüksek Öğrenim Bakanlığı’nın tahminlerine göre, Batı Şeria’da okula güvenli bir şekilde erişmek için yanında bir koruyucuya ihtiyaç duyan 8.000’den fazla çocuk ve 400 öğretmen bulunmaktadır.

El Halil’de, Eski Şehir’de yaşayan ve oradaki okullarda okuyan Filistinli çocuklar, okula ulaşmak için dört İsrail askerî kontrol noktasından geçmek zorundadır. Ayrıca BM yetkilileri 2021 Mayıs ayında İsrail’in saldırıları sebebiyle Gazze’de en az 40 okulun, kısmen ya da tamamen hasar gördüğünü açıklamıştır. Ayrıca İsrail, inşaat izni olmadığı gerekçesiyle bazı okulları ve binaları yıkmış, bazılarını da yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bırakmıştır. 2020 yılında, İsrail güçleri tarafından Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te 53 okul yıkılmış, 5.000’den fazla çocuk okulsuz kalmıştır.

Gazze’deki durum da çok farklı değildir. 2.000.000’u aşkın nüfusun yarısından fazlası 18 yaş altı çocuklardan oluşan Gazze’de abluka ve saldırıların en büyük mağdurlarını yine çocuklar oluşturmaktadır. Gazze’de 259 okul İsrail saldırıları nedeniyle yerle bir edilmiştir. Mevcut öğrenciler için zaten yetersiz olan okullar bir de İsrail saldırılarıyla yok edilmektedir. Yine 15 yaşına gelen erkek çocukların %25’i ailelerine ekonomik katkı sağlamak için çalışmak zorundadır. 500.000’den fazla çocuk eğitimine devam edebilmek için insanî yardıma ihtiyaç duymaktadır. Sayıları 20.000’i bulan engelli çocuğun %38’i ise hiç eğitim alamamaktadır. Gazze’de her dört çocuktan birisi psikolojik desteğe ihtiyaç duymaktadır ki bu sayı 250.000’in üzerindedir.

Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde yoksulluk, had safhaya ulaşmış durumdadır. Buradaki ailelerin %40’ı yoksulluk sınırının altında yaşamakta; 10-17 yaş arasındaki çocuklar tarım, balıkçılık, madencilik, inşaat, ticaret, otel ve restoran gibi iş alanlarında çalışmaktadır. Çoğunun çalışma sebebi ailelerini desteklemek, okul ücretlerini veya temel ihtiyaçlarını karşılamaktır. Günde ortalama 9-12 saat çalışan çocuklar, bu çatışma ortamında her an polis tarafından istismar edilme veya gözaltına alınma riski altındadır. Düşük gelirli ailelerde çalışan çocuk oranı 1999 yılında %5 iken, 2000 yılında %20’ye yükselmiştir.

Filistin’deki çatışmaların devam etmesi ülkedeki yetim sayısını her geçen gün arttırmakta; 2016 verilerine göre sırf Gazze’de 22.000 yetim çocuk bulunmaktadır. Bunların 1.500’ü, 2014 yılında İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırısında yetim kalmıştır.

Ülkede çocuklar için çalışan yerel ve uluslararası kurumlar bulunmaktadır. Atfaluna Society for Deaf Children, Canaan Institute of New Pedagogy, Nablus the Culture, Right to Education Campaign ve Society Of Al-burij For Community Habilitation yerel kuruluşlardandır. Catholic Relief Services, Children’s Relief Bethlehem, Defence for Children International, Fakhoora, Hope and Play, Interpal, Middle East Children’s Alliance, Medical Aid for Palestinians, PACES, Palestine Children’s Relief Fund, Save the Children, SOS Children’s Villages, UNICEF, UNRWA ve The Welfare Association ise uluslararası kuruluşlardır.

KAYNAKÇA:

ABU SAMRA, Qais. “Palestinian Population Double Ninefold Since Nakba”. AA. (13.05.2020). https://www.aa.com.tr/en/middle-east/palestinian-population-double-ninefold-since-nakba/1839541. (05.11.2021).

ALJAZEERA. “The Orphans of Gaza”. https://www.aljazeera.com/news/2015/1/8/the-orphans-of-gaza. (05.11.2021).

A.N.G.E.L.S. “The Al Amal Orphanage in Gaza”. https://www.loveangels.it/en/al-amal-orphanage.html. (05.11.2021).

BBC NEWS. “1799’dan Günümüze Filistin Tarihi ve Orta Doğu Sorunu”. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-44128837. (05.11.2021).

FIRAT, Esat. “Filistin’in 71 Yıldır Süren Dramı”. AA. (15.05.2019). https://www.aa.com.tr/tr/dunya/filistinin-71-yildir-suren-drami-nekbe/1478810. (05.11.2021).

HOPE PLAY. “Charities and NGOs in Palestine”. https://hopeandplay.org/palestine-charities/. (05.11.2021).

Human Rights Watch. “Palestinian Child Labor in Israeli Agricultural Settlements in the West Bank”. https://www.hrw.org/report/2015/04/13/ripe-abuse/palestinian-child-labor-israeli-agricultural-settlements-west-bank. (05.11.2021).

ITUC CSI IGB. “Child Labour in Palestine”. https://www.ituc-csi.org/child-labour-in-palestine?lang=en. (05.11.2021).

Knoema. “Palestine”. https://knoema.com/atlas/Palestine. (05.11.2021).

PCBS. “Occasion of the Palestinian Child Day”. https://www.pcbs.gov.ps/site/512/default.aspx?lang=en&ItemID=3964. (05.11.2021).

PCRF. PalestineChildresn’s Relief Fund. “Help Provide Urgent Humanitarian Care for Gaza’s Children”. https://www.pcrf.net/. (05.11.2021).

Unicef. “Children in The State of Palestine”. https://www.unicef.org/sop/media/341/file. (05.11.2021).

Worldometer. “State of Palestine Population”. https://www.worldometers.info/world-population/state-of-palestine-population/ . (05.11.2021).